(d.1615 / ö.1681)

Osmanlı döneminde yetişen âlim ve fazıl bir zattır. Şeyh Muhammed Arabî ve İbn Bayram-ı Rumî diye de bilinmektedir. 1023 (m.1615) yılında Fili­be'de doğmuştur. 1092 (m.1681) yılında Şaban ayında İstanbul'da vefat etti. Amcası Zekeriyâzâde Yahya Efendi'nin yanına defnedildi. Muhammed Arabî, yedi yaşında babasını kaybettiği için Şeyhülislam olan amcası Yahya Efendi'nin yanında yetişti, önce İstanbul'da oturan Seyyid Muhammed'den, sonra Hamid b. Mustafa Aksarayî ve Dersiam diye bilinen meşhur Molla Abdullah’tan ilim öğrendi. Amcasının vefatından sonra, onun yerine Şeyhülislam olan Ebu Said Efendi, onu müderris olarak görevlendirdi. Sonra Sahn-ı Seman Medresesi'ne tayin etti. Daha sonra da kadı olarak Şam'a gönderdi. Daha sonra sırası ile Mı­sır, Bursa ve Edirne kadılıklarında bulundu. 1662 yılında İstanbul kadısı oldu. On yedi ay bu görevde kaldı. 1668 yılında Anadolu, 1669 yılında Rumeli Kadıasker'i oldu. Bir müddet sonra bu görevden ayrılıp evinde münzevi bir ha­yat yaşamaya başladı. İbn Bayram-ı Rûmî, bir diğer deyişle Muhammed Arabi Hazretleri, ta­savvuf yetkisine rağmen daha çok ilmî sahada çalıştı. Çok zengin olan kütüp­hanesinde araştırmalarla vakit geçirdi. Eserleri şunlardır:

Keşfü'z-Zünûn'a yaptığı bazı ilaveler.

Şuarâ Tezkiresi,

Divân.

Yüce Allah sırrını mukaddes ve mübarek eylesin.