(d.? / ö.1185)

Harran'da yetişen velilerin büyüklerindendir. Urfa'ya bağlı Harran ilçe­sinde doğup büyüdüğü için Harrânî nisbesi ve "Şeyhu'l-Kıdve" lakabıyla meş­hur oldu. Doğum tarihi hakkında bir bilgiye rastlanamamıştır. Ömrünün elli yı­lına yakınını Harran'da geçirmiş büyük bir velidir. 581 (m.1185) yılında Har­ran'da vefat etti. Harran dışına defnedildi. Kabri halen ziyaretgâhtır. Hayat b. Kays Hazretleri büyük himmet sahibi bir zat olup, yüksek ma­kamlara kavuşmuştu. Keşif ve kerametleri açık ve meydanda idi. Hakikat ilimlerinde derin bilgisi vardı. Velilerin büyüklerinden birçoğu, onun hallerini beğenip, söylediklerini tekrar etmişler ve onun büyüklüğünü her vesile ile dile getirmişlerdir. Harran'da bir cami yapılıp sıra mihraba gelince, kıbleyi tespit hususunda Hayat b. Kays Hazretleri'yle camiyi yapan zat arasında ihtilaf çıktı. Sonunda Hayat b. Kays ustaya: "Önüne bak, kıbleyi göreceksin" buyurdu. O zat da önüne baktığında Kâbe’yi karşısında gördü. Sonunda düşüp bayıldı. Ebu Abdullah el-Kureşî diyor ki: "Vefatından sonra kabrinde, hayatlarındaki gibi kerametleri ve tasarrufla­rı devam eden dört evliya gördüm. Bunlar Ma'ruf-i Kerhî, Seyyid Abdülkadir Geylanî, Ukayl-i Münbecî ve Hayat b. Kays el-Harrani Hazretleri’dir." "Kalp yumuşaklığını, Allah adamı olan evliyanın sohbetlerine devam etmekte aramalıdır. Kalp nurunu da sohbete olan gayreti devam ettirme­de aramalıdır" sözü onun güzel öğütleri arasında yer alır.

Yüce Allah sırrını mukaddes ve mübarek kılsın.